علائم اولیه دیابت:چگونه دیابت را زودتر تشخیص دهیم؟

دیابت یکی از بیماری های شایع مربوط به سوخت و سازبدن است که اگر به موقع شناسایی و مدیریت نشود، می‌تواند عوارض جدی برای سلامتی ایجاد کند. در این مقاله، به بررسی علل بروز دیابت، علائم اولیه آن و روش‌های تشخیص زودهنگام این بیماری می‌پردازیم.
دیابت چیست؟
دیابت یک اختلال متابولیکی مزمن است که به دلیل اختلال در تولید یا عملکرد انسولین رخ می‌دهد. انسولین هورمونی است که
توسط لوزالمعده تولید می‌شود و نقش مهمی در کنترل قند خون ایفا می‌کند. در دیابت، بدن به صورت موثر نمی تواند از انسولین استفاده کند و انرژی مورد نیاز خود را تامین کند و این منجر به افزایش قند خون می‌شود.
علل بروز دیابت
دیابت انواع مختلفی دارد اما دو نوع اصلی آن شامل موارد زیر است که علل بروز هر کدام متفاوت است:
1. دیابت نوع 1:
این نوع دیابت، که بیشتر در کودکان و نوجوانان دیده می‌شود، یک بیماری خودایمنی است. در این حالت، سیستم ایمنی بدن به اشتباه
،سلول‌های تولیدکننده انسولین در پانکراس را تخریب می‌کند. علت دقیق این بیماری مشخص نیست، اما عواملی مانند زمینه ژنتیکی
عوامل محیطی (مثل عفونت‌ها و ویروس ها) و ایمونولوژیک می‌توانند نقش داشته باشند.
2. دیابت نوع 2:
این نوع بیشتر در بزرگسالان رخ می‌دهد، به دلیل مقاومت بدن به انسولین یا کاهش تدریجی تولید انسولین توسط پانکراس ایجاد
می‌شود. امروزه شیوع دیابت نوع 2 به دلیل سبک زندگی نامناسب و عوامل ژنتیکی در جوانان نیز رو به افزایش است.عوامل زیر خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش می‌دهند:
چاقی و اضافه وزن
عدم فعالیت بدنی
رژیم غذایی ناسالم (مصرف بیش از حد قند و چربی‌های اشباع)
سابقه خانوادگی دیابت
افزایش سن (بیشتر از 45 سال)
علائم اولیه دیابت
علائم اولیه دیابت ممکن است خفیف و نامشخص باشند، اما آگاهی از آن‌ها می‌تواند به تشخیص زودهنگام کمک کند. برخی از این
علائم عبارتند از:
1. تشنگی بیش از حد(پرنوشی): افزایش قند خون باعث می‌شود بدن برای رقیق کردن قند اضافی، نیاز
بیشتری به آب پیدا کند.
2. تکرر ادرار(پرادراری): افزایش دفع قند از طریق ادرار منجر به دفع مکرر آب می‌شود.
3. احساس گرسنگی مداوم: بدن قادر به استفاده مؤثر از گلوکز نیست و این منجر به گرسنگی
مکرر می‌شود.
4. کاهش وزن غیرعادی: به‌ویژه در دیابت نوع 1، بدن نمی تواند به طور مناسب از گلوکز استفاده کند به همین دلیل برای تأمین انرژی به چربی‌ها و
عضلات حمله می‌کند.
5. خستگی و ضعف: افزایش قند خون می‌تواند باعث کاهش انرژی و خستگی شود.
6. تاری دید: قند خون بالا می‌تواند مایعات چشم را تحت تأثیر قرار دهد و منجر به تاری دید
شود.
7. زخم‌هایی که دیر بهبود می‌یابند: قند خون بالا فرآیند بهبودی زخم‌ها را کند می‌کند.
8. عفونت‌های مکرر: دیابت می‌تواند باعث ضعف سیستم ایمنی بدن شود.
چگونه دیابت را زودتر تشخیص دهیم؟
تشخیص زودهنگام دیابت می‌تواند به مدیریت بهتر و کاهش عوارض کمک کند. برای این منظور:
1. آزمایش‌های غربالگری:
آزمایش قند خون ناشتا (FBS): سطح قند خون پس از حداقل 8 ساعت ناشتا بودن اندازه‌گیری می‌شود.
آزمایش هموگلوبین A1C: میانگین سطح قند خون در 2 تا 3 ماه گذشته را نشان می‌دهد.
آزمایش تحمل گلوکز (OGTT): توانایی بدن در مدیریت گلوکز پس از مصرف یک محلول قندی بررسی می‌شود.
2. توجه به علائم اولیه: اگر علائم فوق را تجربه می‌کنید، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
3. بررسی منظم در افراد پرخطر: افرادی که سابقه خانوادگی دیابت، چاقی، یا بیماری‌های قلبی دارند،
باید به‌طور منظم آزمایش بدهند.
در نهایت اگر علائم اولیه دیابتیا سابقه دیابت در خانواده داشتید، حتما در ابتدا به پزشک مراجعه کنید تا با آزمایش و بررسی های بیشتر این بیماری را تشخیص دهد و تحت درمان مناسب قرار بگیرید.
پیشگیری از دیابت
پیشگیری از دیابت، به‌ویژه نوع 2، با تغییرات سبک زندگی امکان‌پذیر است:
رژیم غذایی سالم: مصرف سبزیجات و فیبر، میوه‌ها، پروتئین‌های بدون چربی و کربوهیدرات‌های پیچیده به دلیل هضم طولانی تر .
فعالیت بدنی منظم: حداقل 150 دقیقه فعالیت هوازی متوسط در هفته، به صورت حداقل 30 دقیقه در  روز و 5 بار در هفته.
کاهش وزن اضافی: حتی کاهش وزن جزئی می‌تواند تأثیر زیادی داشته باشد.
کنترل استرس و خواب کافی.